Jak trening uważności łagodzi objawy lękowe ?
Britta K Hölzel , Elizabeth A Hoge, Douglas N Greve, Tim Gard, J David Creswell, Kirk Warren Brown, Lisa Feldman Barrett, Carl Schwartz, Dieter Vaitl, Sara W Lazar. Neural mechanisms of symptom improvements in generalized anxiety disorder following mindfulness training. Neuroimage Clin. 2013 Mar 25:2:448-58. doi: 10.1016/j.nicl.2013.03.011. eCollection 2013.
Trening uważności staje się coraz bardziej popularnym narzędziem w walce z różnymi problemami psychicznymi, w tym z uogólnionym zaburzeniem lękowym (GAD). Interwencje oparte na uważności, takie jak program redukcji stresu (MBSR), wykazują obiecujące wyniki w łagodzeniu objawów lęku. Przedstawione badanie, jako pierwsze, zagłębia się w neuronalne mechanizmy stojące za poprawą objawów GAD po treningu uważności, jednocześnie porównując aktywację mózgu pacjentów z GAD i zdrowych uczestników.
W badaniu wzięło udział 26 pacjentów z aktualną diagnozą GAD według DSM-IV. Zostali oni losowo przydzieleni do 8-tygodniowego programu MBSR (15 uczestników) lub do aktywnego programu kontrolnego edukacji w zakresie zarządzania stresem (SME, 11 uczestników). Dla porównań wyjściowych włączono także 26 zdrowych uczestników.
Za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI) oceniano odpowiedź BOLD podczas etykietowania afektu gniewnych i neutralnych wyrazów twarzy. Na początku badania pacjenci z GAD wykazywali wyższą aktywację ciała migdałowatego w odpowiedzi na neutralne twarze w porównaniu do zdrowych uczestników, co sugeruje, że niejednoznaczne bodźce mogą wywoływać silniejszą reakcję u osób z GAD.
Po interwencjach, aktywacja ciała migdałowatego w odpowiedzi na neutralne twarze zmniejszyła się u pacjentów w obu grupach (MBSR i SME). Jednak uczestnicy MBSR wykazali większy wzrost aktywacji w brzuszno-bocznych obszarach przedczołowych (VLPFC) niż uczestnicy SME. Ponadto, funkcjonalna łączność między ciałem migdałowatym a regionami przedczołowymi (PFC) wzrosła znacząco przed i po interwencji w grupie MBSR, ale nie w grupie SME.
Zmiany w aktywacji VLPFC i łączności między ciałem migdałowatym a przedczołowym były skorelowane ze zmianą wyników Inwentarza Lęku Becka (BAI), co sugeruje kliniczne znaczenie tych zmian. Łączność między ciałem migdałowatym a przedczołowym zmieniła się z negatywnego sprzężenia, zwykle obserwowanego podczas obniżania regulacji emocji, na pozytywne; co może sugerować unikalny mechanizm działania uważności.
Wyniki tego badania sugerują, że w przypadku GAD, trening uważności prowadzi do istotnych zmian w obszarach czołowo-limbicznych mózgu, które są kluczowe dla regulacji emocji. Te neuronalne zmiany odpowiadają zgłaszanej przez pacjentów poprawie objawów, co podkreśla potencjał uważności jako skutecznej terapii w leczeniu zaburzeń lękowych.